Egzama Nedir? Egzama Neden Olur? Egzama Nasıl Geçer?

Cildinizde ara ara görülen kaşıntı, kızarıklık veya kuruluk sizi rahatsız ediyor mu? Egzama, yaşam kalitesini düşürebilen ancak doğru bilgi ve yöntemlerle kontrol altına alınabilen yaygın bir cilt hastalığıdır. Bu yazıda egzamanın ne olduğunu, nedenlerini, çeşitlerini ve tedavi yollarını adım adım keşfedeceksiniz.

Egzama Nedir?

Egzama, ciltte iltihaplanma sonucu ortaya çıkan ve kaşıntı, kızarıklık, kabarcıklar ile kuruluk gibi belirtilerle seyreden kronik bir cilt hastalığıdır. Tıp literatüründe dermatit olarak da adlandırılan bu durum, dönem dönem alevlenme ve yatışma gösterir. Egzama bulaşıcı değildir, yani kişiden kişiye temas yoluyla geçmez. Ancak bağışıklık sistemi, genetik yatkınlık ve çevresel faktörler, egzama oluşumuna önemli ölçüde katkıda bulunur. Toplumun farklı yaş gruplarında, özellikle çocuklarda ve genç yetişkinlerde sık görülen bu rahatsızlık, yaşam kalitesini ciddi anlamda etkileyebilir.

Egzama Bulaşıcı mıdır?

Egzama hastalığı, bakteriyel ya da viral bir enfeksiyon gibi bulaşma özelliğine sahip değildir. Ancak ciltte bariyer bütünlüğünün bozulması, ikincil enfeksiyonların gelişmesine yol açabilir. Bu durum egzamanın kendisinden değil, cilde yerleşen mikroorganizmalardan kaynaklanır.

Egzama Neden Olur?

Egzama nedenleri çok boyutludur. Genetik faktörler, bağışıklık sistemi tepkileri ve çevresel etkenler bir araya gelerek hastalığın ortaya çıkmasına zemin hazırlar. Özellikle filaggrin genindeki mutasyonlar, cilt bariyerinin zayıflamasına ve nem kaybına neden olabilir. Bu durum alerjenlerin, irritanların ve mikroorganizmaların cilde daha kolay nüfuz etmesine yol açar. Kuru hava, stres, deterjanlar, sabunlar, kimyasal maddeler ve bazı tekstil ürünleri egzamaya neden olabilir.

Neden Yüzde Egzama Meydana Gelir?

Yüz bölgesindeki egzama genellikle alerjik reaksiyonlar, kozmetik ürünler, güneş ışığına maruz kalma veya sert hava koşullarıyla ilişkilidir. Cilt bariyerinin zayıf olduğu yüz bölgesinde tahriş edici maddeler, egzamanın kolayca alevlenmesine yol açabilir.

Bebeklerde Egzama Neden Olur?

Bebeklerde egzama, çoğunlukla atopik dermatit formunda görülür. Anne-baba ya da yakın akrabalarda egzama, astım veya alerjik rinit öyküsü varsa risk artar. Bebek cildi daha ince ve savunmasız olduğu için bebeğin cildine uygun olmayan deterjanlar, yünlü kıyafetler ve sıcak ortamlar hastalığı tetikleyebilir.

Egzama Nasıl Geçer?

Egzamanın kesin bir tedavisi yoktur; ancak egzama semptomlarını kontrol altına almak ve alevlenmeleri önlemek mümkündür. Düzenli nemlendirici kullanımı, tetikleyici faktörlerden uzak durmak ve doktorun önerdiği tedavi planına uymak, hastalığın seyrini olumlu yönde etkiler. Topikal kortikosteroid kremler, kortizon içermeyen immünmodülatörler, antihistaminikler ve medikal şampuanlar sık kullanılan tedavi seçenekleridir.

Egzama Nasıl Önlenir?

Egzama riskini azaltmak için alınabilecek önlemler arasında cildi düzenli olarak nemlendirmek, sabunsuz temizleyiciler tercih etmek, aşırı sıcak suyla banyo yapmaktan kaçınmak ve pamuklu, bol kıyafetler giymek yer alır. Ayrıca soğuk ve kuru hava dönemlerinde cilt bakımına özen göstermek önemlidir.

Egzamaya Ne İyi Gelir?

Egzamaya iyi gelen yöntemler arasında:

• Ilık suyla kısa süreli banyo yapmak
• Stres yönetimi tekniklerini uygulamak
• Günde en az iki kez nemlendirici kullanmak
• Kimyasal içeren deterjan ve kozmetiklerden kaçınmak

vardır.

Bazı vakalarda, yulaf banyosu veya aloe vera gibi doğal çözümler cildi yatıştırabilir; ancak bunlar mutlaka doktor önerisiyle denenmelidir.

Egzama Çeşitleri Nelerdir?

Egzama türleri nelerdir? Egzama, farklı klinik görünümlerle ortaya çıkabilir:

• Atopik dermatit
• Numuler egzama
• Seboreik dermatit
• Asteatotik egzama
• Dishidrotik egzama
• Gravitasyonel egzama
• Kontakt dermatit (alerjik veya irritan)

En Sık Görülen Egzama Çeşitleri Nelerdir?

En yaygın egzama türleri arasında atopik dermatit, kontakt dermatit ve seboreik dermatit yer alır. Bu türler, farklı tetikleyicilere ve klinik belirtilere sahip olsa da tedavi prensipleri benzerdir.

Egzama Belirtileri Nelerdir?

Egzamanın belirtileri hastalığın tipine ve evresine göre değişmekle birlikte, en sık görülen egzama belirtileri arasında şunlar vardır:

• Kızarıklık
• Yoğun kaşıntı
• İçi sıvı dolu kabarcıklar
• Kabuklanma ve çatlaklar
• Ciltte kuruma ve pullanma
• Bazı vakalarda ikincil enfeksiyonlar

Egzama Tanısı Nasıl Konur?

Egzama teşhisi genellikle dermatolojik muayene ile konur. Gerekirse yama testi (patch test), kan tahlilleri veya biyopsi yapılabilir. Tanı sürecinde egzama hastalarının öyküsü, ailede alerjik hastalık öyküsü ve cilt bulguları dikkate alınır.

Egzama Tedavisi Nasıl yapılır?

Egzama tedavisinde amaç cilt bariyerini onarmak, iltihabı azaltmak ve kaşıntıyı kontrol altına almaktır. Tedavi planında:

• Antibiyotikler
• Nemlendiriciler
• Antihistaminikler
• Topikal kortikosteroidler
• Kortizon içermeyen kremler

yer alabilir.

Ayrıca tetikleyici faktörlerin tespiti ve bunlardan kaçınmak, tedavinin başarısı için kritik önemdedir.

Egzama Hakkında Sıkça Sorulan Sorular